W dzisiejszym artykule podpowiem, jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych.
Czyli garść praktycznych wskazówek na temat zaliczki i zadatku w umowie o roboty budowlane, na gruncie podatku dochodowego i podatku VAT.
Poznasz zasady dokumentowania otrzymywanych zaliczek. Dowiesz się, jak wystawić fakturę końcową w zależności, czy tytułem zaliczki wpłacono 100% wartości wynagrodzenia, czy też nie.
Ponadto dowiesz się, w jaki sposób rozliczyć usługi budowlane świadczone na rzecz osoby prywatnej w kontekście obowiązku podatkowego w VAT.
Przybliżę również problem rozliczenia usług budowlanych realizowanych etapami na gruncie podatku PIT, CIT i VAT.
Jeżeli chciałbyś jeszcze uzupełnić wiedzę na temat różnic pomiędzy zaliczką i zadatkiem, to zapraszam do lektury wcześniejszego artykułu, który znajdziesz klikając w poniższy link:
No dobrze, to lecimy z tematem.
Takie przyjemności jak podatki trzeba załatwić szybko i sprawnie…. żeby mniej bolało😉
Także liczydła do rąk! I startujemy 🤣
Jak rozliczyć podatkowo usługę budowlaną ?
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych?
Udzielanie zaliczek czy zadatków, zasady ich zwrotu albo zatrzymania wywołują określone skutki podatkowe 😏
W pewnych sytuacjach dotyczących zwrotu zaliczki czy zadatku albo zachowaniu zadatku, sposób opodatkowania lub korekty takiego zdarzenia może być odmienny od standardowych sytuacji.
Do tego dochodzi odmienny charakter zwrotu zaliczki a zachowania zadatku w przypadku niewykonania lub zerwania umowy sprzedaży.
Ponadto, poza zaliczkami czy zadatkami mamy jeszcze możliwość realizowania robót etapami, co się wiąże z rozliczeniem częściowym wynagrodzenia.
Wszystkie powyżej wymienione sytuacje wywołują skutki podatkowe więc warto poznać szczegóły przed transakcją.
Przejdźmy zatem do konkretów 👇👇👇
***
Przeczytaj koniecznie:
***
Zaliczka i zadatek w podatku dochodowym od osób fizycznych
Uiszczona zaliczka na poczet wykonania robót budowlanych nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, za przychód nie uważa się pobrane należności na poczet przyszłych dostaw towarów lub usług. Czyli wykonanych w następnych okresach sprawozdawczych.
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku otrzymania zadatku.
On również nie skutkuje powstaniem przychodu do opodatkowania w miesiącu jego wpłaty. Przychód w pełnej wartości zamówienia do opodatkowania w przypadku zaliczki i zadatku powstanie w momencie wystawienia faktury końcowej.
Podsumowując 👇
W obu przypadkach moment pobrania zadatku lub zaliczki przez wykonawcę nie stanowi u niego powstania przychodu w PIT 🙂
Przychód powstanie w miesiącu sprzedaży towarów, produktów lub usług (wystawienia faktury końcowej).
Mała uwaga ‼
Jak to bywa w podatkach… Musisz być czujnym jak ważka 😉
Z podatkowego punktu widzenia występują też tzw. zaliczki na 100% wartości transakcji. Niestety w takim przypadku organy podatkowe i sądy administracyjne nie są zgodne.
Jedne przyjmują, że zaliczka na 100% wartości zamówienia będzie stanowić przychód do opodatkowania 😞
A inne uważają, że zaliczka na 100% wartości zamówienia nie będzie stanowiła przychodu do opodatkowania.
Zgoda występuje tylko w jednej kwestii 👉 Każdorazowo podatnik powinien ustalić okoliczności, w jakich taka zapłata następuje i zawsze rozpatrywać każdą taką sytuację indywidualnie.
Jeśli jako wykonawca miałbyś w ogóle możliwość uzyskać tzw. zaliczkę na 100% (co wydaje się mało prawdopodobne), to najpierw upewnij się jak urząd skarbowy, pod który podlegasz, zinterpretuje taką sytuację.
W relacjach z fiskusem lepiej dmuchać na zimne 😕
Zaliczka i zadatek w podatku dochodowym od osób prawnych
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ? Sprawdźmy teraz, jak wygląda regulacja w podatku CIT.
Otóż, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT:
Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.
O kwalifikacji otrzymanej zapłaty jako przychodu lub jako zaliczki (przedpłaty) decyduje charakter świadczenia. Przysporzenie uważane za przychód podatkowy powinno być trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Zaliczka takiego charakteru nie posiada ze względu na możliwość jej zwrotu przed terminem wykonania zobowiązania.
Według wykładni organów podatkowych, sformułowanie „pobrane wpłaty lub zarachowane należności” odnosi się wyłącznie do przedpłat i zaliczek na poczet przyszłych dostaw bądź wykonanych usług.
Podobnie należy traktować zadatek. Będzie to świadczenie nieostateczne. Zatem w kontekście podatku dochodowego nie powinno być traktowane jako przychód.
Zaliczka i zadatek w PIT – wyjątki
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ? 👉 Przejdźmy teraz do wyjątków od powyższej reguły 👇
Co do zasady, momentem powstania przychodu do opodatkowania w PIT będzie dzień wykonania Twojej usługi. Nie później jednak niż dzień wystawienia faktury lub uregulowania należności.
To oznacza, że przychód u wykonawcy nie powstanie w miesiącu otrzymania zaliczki lub zadatku.
Tak samo w miesiącu zapłaty zaliczki lub zadatku nie powstanie koszt u inwestora/zamawiającego.
🔔Pamiętaj jednak, że jeżeli wpłata ma charakter ostateczny, definitywny oraz bezzwrotny, to wyjątkowo może skutkować powstaniem przychodu u wykonawcy. W takim przypadku zaliczka i zadatek tracą bowiem swój charakter, czyli cechę zwrotności. W przypadku zaliczki takie sytuacje będą rzadkie, ale z zadatkiem trzeba uważać.
Wszystko będzie zatem zależało od tego, jak uregulujesz w umowie zasady zapłaty, rozliczenia i zwrotu zaliczki/zadatku.
Bez względu na to, czy jesteś wykonawcą czy inwestorem, zadbaj o precyzyjnie uregulowanie zadatku albo zaliczki w swojej umowie.
Uwierz mi, że dobra i precyzyjna umowa o roboty budowlane zapewni Ci spokój nie tylko na budowie. Również na wypadek, gdyby w najmniej odpowiednim momencie wpadli do Ciebie w gości urzędnicy skarbowi 😏.
Zwrot zadatku a podatek PIT
Ponadto, konsekwencje podatkowe pojawią się wówczas, gdy nie dojdzie do realizacji umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy i będzie on zmuszony zwrócić zamawiającemu/inwestorowi zadatek w podwójnej wysokości 💰💰
W takim przypadku zamawiający/inwestor uzyska przychód w wysokości różnicy między kwotą uprzednio przez niego wpłaconą a kwotą otrzymaną od wykonawcy.
Mimo, iż powyższa sytuacja (zwrot podwójnego zadatku) jest rodzajem sankcji (kary) za niewykonanie umowy, to nie można go uznać za odszkodowanie sensu stricto. Dlatego nie korzysta ze zwolnienia od podatku 😤
Na tej samej zasadzie przychód w wysokości zatrzymanego zadatku, powinien rozpoznać także wykonawca, jeśli umowa nie została wykonana z winy zamawiającego/inwestora.
Jak każdy przedsiębiorca musisz uważać na skutki podatkowe Twojej działalności, co zwykle wymaga czujności i ostrożności.
W kwestiach podatkowych, przedsiębiorca w Polsce jest jak saper na polu minowym.
Czasem jeden poważny błąd może „wysadzić przedsiębiorstwo w powietrze” 😰
Zaliczka i zadatek w podatku VAT
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych? Przejdźmy do podatku VAT.
Zasada jest taka 👇👇👇
Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymasz całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania (najczęściej w miesiącu wpływu) w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Niestety w przypadku robót budowlanych, ustawa VAT nie przewiduje wyjątków 😠
Wiem, jak to boli. Wyjątki podatkowe omijają szerokim łukiem również usługi prawne 😤
Zatem jeśli jesteś wykonawcą, wpłata zaliczki lub zadatku będzie powodować u Ciebie obowiązek opodatkowania podatkiem VAT w miesiącu jej/jego otrzymania.
Obowiązek ten dotyczy także zaliczki na import, eksport usług, import czy eksport towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów czy też zaliczki na poczet usługi objętej odwrotnym obciążeniem.
***
Przeczytaj również:
***
Zasady dokumentowania otrzymanych zaliczek. Kiedy wystawić fakturę zaliczkową?
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT pobraną kwotę przedpłaty, zaliczki, zadatku lub raty, w stosunku do której powstał obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, należy udokumentować fakturą.
Termin sporządzenia faktury jest wyznaczany datą otrzymania zaliczki. Nie jest powiązany z faktycznym wykonaniem usługi ‼
Powinieneś wystawić fakturę z datą otrzymania zaliczki lub do 15 dnia następnego miesiąca i zapłacić VAT do urzędu skarbowego za okres, w którym otrzymano zaliczkę.
Jednocześnie faktura zaliczkowa nie może być wystawiona wcześniej niż 60 dnia przed otrzymaniem całości lub części zapłaty (art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT) ‼
Wpłata zaliczki a obowiązek podatkowy w VAT
Zgodnie z interpretacjami organów podatkowych, aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, musisz spełnić następujące warunki:
🟢 zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji. Czyli przyszłe świadczenie powinno być określone, co do rodzaju w sposób jednoznaczny (precyzyjnie określone cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź rodzaj usługi),
🟠określenie przyszłego świadczenia powinno być wystarczająco dokładne na potrzeby ustalenia zasad opodatkowania świadczenia (możliwość określenia miejsca świadczenia oraz stawki opodatkowania),
🟡 w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.
Jak widzisz znowu liczą się szczegółowe zapisy w umowie.
Ciekawostka!
Warto wspomnieć, że w ramach tzw. pakietu SLIM VAT 3 ustawodawca przewiduje możliwość rezygnacji z obowiązku odrębnego wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki, w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, w odniesieniu do czynności, na poczet których tę zapłatę otrzyma.
Wystawienie faktury końcowej, gdy wpłacono 100% ceny
Zaliczki przekazywane na poczet realizacji dostawy towaru lub wykonania usługi mogą obejmować całą wartość przyszłej transakcji lub tylko jej część.
Chyba zgodzisz się ze mną, że w przypadku umowy o roboty budowalne zaliczki stanowią zazwyczaj z góry określony procent wynagrodzenia ryczałtowego.
Najczęściej strony wskazują wprost kwotę zaliczki, którą dzielą np. na dwie równe części określając konkretne terminy i warunki zapłaty.
Niemniej jednak, jeśli wystawiasz kilka faktur zaliczkowych, które obejmują łącznie całą zapłatę za usługę, w ostatniej z tych faktur musisz umieścić numery wszystkich poprzednich faktur zaliczkowych w Krajowym Systemie e-Faktur. A w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane – numery poprzednich faktur (art. 106f ust. 4 ustawy o VAT).
Przy zaliczkach 100%, po faktycznej realizacji czynności, do której odnosiła się pobrana kwota, nie wystawiasz już kolejnej faktury rozliczającej zrealizowaną transakcję.
Cała jej wartość została już wcześniej uwzględniona i opodatkowana w fakturze/fakturach zaliczkowych.
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ? Praktyka 👇
Tak naprawdę w praktyce, po otrzymaniu jednej lub kilku zaliczek obejmujących 100% wartości transakcji, wykonawcy (podwykonawcy) często decydują się na wystawianie tzw. faktur końcowych rozliczeniowych. W ten sposób dodatkowo potwierdzają fakt zrealizowania usług budowlanych.
🔔Taka praktyka jest poprawna pod warunkiem, że nie wykażesz w fakturze końcowej podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego. Wartości te, w efekcie pobranych już zaliczek, powinny być w fakturze wyzerowane.
Wystawienie faktury końcowej, gdy nie wpłacono 100% ceny
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ? Sprawdźmy przypadek, gdy zaliczki nie obejmują 100% wynagrodzenia.
Zdecydowanie bardziej typową sytuacją przy robotach budowalnych jest właśnie zapłata zaliczki, która nie stanowi 100% wynagrodzenia tylko jakąś określoną jego część.
🔔W takiej sytuacji, gdy jedna lub kilka faktur zaliczkowych nie obejmują całej wartości transakcji, jesteś zobowiązany do wystawienia faktury końcowej, na zasadach określonych w art. 106f ust. 3 ustawy o VAT.
W fakturze końcowej, wystawionej po wykonaniu usługi, sumę wartości usług pomniejszasz o wartość otrzymanych już wcześniej części zapłaty. A kwotę podatku pomniejszasz o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części zapłaty.
W fakturze końcowej musisz wskazać numery identyfikujące w Krajowym Systemie e-Faktur wszystkie faktury wystawione przed wykonaniem usługi. A w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane – numery tych faktur.
Wraz z wykonaniem usługi wykonawca (podwykonawca) rozpoznaje obowiązek podatkowy w VAT według zasad przewidzianych dla zrealizowanych czynności. Obowiązek podatkowy odnosi się jednak tylko do tej części transakcji, która nie była objęta już fakturami zaliczkowymi.
W pozostałym zakresie podatek był już rozpoznawany w dacie otrzymania zaliczek. Sporządzona faktura końcowa, rozliczeniowa, obejmie tym samym nieuregulowaną dotychczas kwotę należności, nieobjętą wcześniejszymi fakturami zaliczkowymi.
Termin odliczenia VAT z faktury zaliczkowej
🔺 Pamiętaj, że warunkiem skorzystania z odliczenia VAT jest faktura.
Dla odliczenia VAT nie ma znaczenia termin otrzymania faktury pro forma, która nie jest dokumentem księgowym. Faktura pro forma nie może zastąpić tradycyjnej faktury. Niestety, wykonawcy często o tym zapominają.
Uprawnienie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury zaliczkowej realizujesz na zasadach ogólnych w terminie wynikającym z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika usług powstał obowiązek podatkowy.
W konsekwencji nabywca (inwestor) może dokonać odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym kontrahent (wykonawca) otrzymał wpłatę zaliczki, pod warunkiem że w tym okresie otrzymał fakturę zaliczkową.
Jeżeli wykonawca nie skorzysta z prawa do odliczenia w tym terminie, zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, może to uczynić również w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych miesięcy. A w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych kwartałów.
🔔Skorzystanie z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w jeszcze późniejszym okresie będzie wymagało już sporządzenia odpowiedniej deklaracji korygującej w trybie art. 86 ust. 13 ustawy.
Zwrot zadatku i zaliczki – skutki w podatku dochodowym i podatku VAT
A co jeśli otrzymałeś zaliczkę/zadatek, a niestety nie wykonałeś robót ❓
W zakresie VAT, wpłata zaliczki oraz zadatku wywołuje te same skutki, co do zasady. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Jeśli masz obowiązek zwrotu zaliczki, to z podatkowego punktu widzenia wiąże się to z wystawieniem faktury korygującej uprzednio wystawionej faktury zaliczkowej. A następnie dokonujesz przelewu otrzymanej zaliczki.
Od strony podatku dochodowego zwrot zaliczki/zadatku nie będzie skutkował ani obowiązkami korekty przychodów ani kosztów. Będzie to świadczenie nieostateczne, zatem w kontekście podatku dochodowego nie powinieneś go traktować jako przychód.
Zwrot zadatku i zaliczki w istocie nie spowoduje obowiązków korekty w zakresie podatku dochodowego.
UWAGA ‼
Z poprzedniego artykułu >>>> zadatek a zaliczka <<<< już wiesz, że są sytuacje, gdy zadatek zostaje zatrzymany.
Gdy inwestor (zamawiający) zrezygnuje z realizacji zadania i w ogóle nie dojdzie do wykonania umowy, wpłacony przez inwestora zadatek jest bezzwrotny = pozostaje w rękach wykonawcy.
Zatem jeżeli przed wykonaniem usługi czy sprzedaży towaru zadatek zostanie zachowany i wiadomym jest, że usługa nie zostanie wykonana, to zadatek nie będzie już stanowił części ceny przyszłego wynagrodzenia, lecz nabędzie charakter zabezpieczenia umowy.
W tym wypadku zatrzymany zadatek będzie stanowił swoiste odszkodowanie niepodlegające opodatkowaniu VAT.
ALE już z punktu widzenia podatku dochodowego, kwota w wysokości zatrzymanego zadatku będzie stanowić przychód u wykonawcy.
Niewykonanie umowy przez nabywcę a przychód u sprzedawcy
Jeżeli inwestor zrezygnował z realizacji zadania, to co do zasady wpłacony zadatek zostaje w rękach wykonawcy.
Kwota zatrzymanego zadatku będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym i nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia. Tym samym kwota zachowanego zadatku, jako przysporzenie majątkowe, stanowi przychód z innych źródeł 💰
W przypadku zaliczki, gdy nie nastąpi wykonanie umowy, podlega ona zwrotowi. Ale uwaga ‼ Jeżeli choćby częściowo wykonano już umowę, tylko nie zostanie ukończona, to wtedy należy zaliczkę rozliczyć. W takiej sytuacji, częściowo bądź w całości zaliczka zostaje zatrzymana i finalnie będzie stanowić przychód.
Podsumowując, w zakresie podatku dochodowego (PIT lub CIT), zatrzymanie zadatku lub zaliczki wiąże się z rozpoznaniem przychodu podatkowego.
***
Przeczytaj koniecznie:
***
Zaliczka i zadatek u nabywcy a koszt uzyskania przychodu
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych?
Omówmy teraz problem w kontekście kosztów uzyskania przychodu.
A teraz zatrzymana zaliczka i zadatek z punktu widzenia inwestora 👇
Jeżeli jesteś inwestorem/zamawiającym i to Ty wpłaciłeś zaliczkę oraz otrzymałeś od wykonawcy fakturę zaliczkową, to masz możliwość odliczenia podatku VAT.
Ale uważaj! Uiszczona zaliczka nie będzie mogła stanowić u Ciebie kosztu uzyskania przychodu.
W przypadku gdyby nastąpił zwrot zaliczki, dokonasz korekty w miesiącu jej otrzymania (zgodnie z otrzymaną fakturą korygującą).
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku wpłaty zadatku będącego zabezpieczeniem umowy sprzedaży. W momencie wpłaty nie będzie stanowiła u Ciebie kosztu uzyskania przychodu ze względu na brak definitywnego, ostatecznego czy bezzwrotnego charakteru.
Warto w tym miejscu przytoczyć art. 23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, iż za koszty uzyskania przychodu nie uważa się strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy.
🔔 Zatem niezależnie od okoliczności zadatek zatrzymany u sprzedawcy nie będzie u nabywcy stanowił kosztu uzyskania przychodu.
Świadczenie usługi budowlanej na rzecz osoby prywatnej a obowiązek podatkowy w VAT
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ? Przypadek świadczenia usługi budowalnej na rzecz osoby prywatnej 👇
Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3a ustawy o VAT, opodatkowanie VAT usług budowlanych dotyczy określonego przypadku. W przypadku umowy o roboty budowlane, najczęściej powstaje wtedy, gdy usługa świadczona jest na rzecz innego podatnika VAT.
Ale warto wspomnieć jeszcze, jak wygląda obowiązek podatkowy w przypadku robót wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Możliwe, że w zakresie swojej działalności budujesz domy dla osób prywatnych. W takich sytuacjach moment opodatkowania podatkiem VAT będzie wyglądał inaczej 👇👇👇
Jakie są różnice ❓
W przypadku, gdy odbiorcą Twoich usług jest osoba prywatna, zastosowanie znajdą zasady ogólne. Mianowicie, obowiązek opodatkowania podatkiem VAT w przypadku świadczenia usługi budowlanej / budowlano-montażowej dla osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej nastąpi, gdy zostanie wykonana usługa.
Z kolei w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi otrzymasz zaliczkę, to obowiązek w podatku VAT powstanie w dacie otrzymania zaliczki.
Mówiąc wprost, świadczenie usług budowlanych na rzecz osób nieprowadzących działalność powoduje obowiązek opodatkowania podatkiem VAT tych usług na zasadach ogólnych.
Czyli nie będziesz ich opodatkowywać w dacie wystawienia faktury, tylko w dacie wykonania usługi albo otrzymania zaliczki na poczet tej usługi.
Usługi budowlane rozliczane etapami na gruncie podatku VAT
Zaliczki i zadatki w umowie o roboty budowlane to jedno. A czym innym jest rozliczanie robót budowlanych etapami.
Umowy o roboty budowlane najczęściej przewidują zapłatę wynagrodzenia częściami za wykonanie poszczególnych miesięcznych etapów robót. Rozliczenie następuje wtedy na podstawie zatwierdzonego przez inwestora (generalnego wykonawcę) miesięcznego protokołu zaawansowania wykonanych robót.
Takie rozliczenie robót budowlanych częściami na podstawie tzw. przerobu rządzi się swoimi prawami na gruncie podatku VAT.
Po pierwsze, w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę (art. 19a ust. 2 ustawy VAT).
Po drugie, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3a ustawy VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1, z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych.
Dlaczego to takie istotne ❓
Spójrz poniżej 👇👇👇
Usługi budowlane realizowane etapami a podatek VAT
Na podstawie art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy VAT, fakturę wystawia się nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych.
Musisz wystawić fakturę najpóźniej 30 dnia od dnia wykonania powyższych usług. W przypadku usług przyjmowanych częściowo o ich wykonaniu będzie decydować faktyczne wykonanie części usługi.
Wokół kwestii ustalenia faktycznego wykonania części usługi powstało mnóstwo wątpliwości interpretacyjnych, które ostatecznie zostały rozwiązane w wyroku TSUE z 2 maja 2019 roku (C-224/18) 👨⚖️👩⚖️
TSUE wyjaśnił, że usługa realizowana częściami może zostać uznana za wykonaną dopiero po dacie materialnego jej zakończenia, w następstwie spełnienia pewnych warunków nierozerwalnie związanych z usługą i mających decydujące znaczenie dla zapewnienia jej kompletności.
Zgodnie z tym kierunkiem podążają dziś polskie sądy i organy podatkowe 👇👇👇
Obecnie przyjmuje się, że w przypadku usługi budowlanej wykonywanej etapami obowiązek podatkowy powstaje w dniu podpisania stosowanych protokołów odbioru części prac.
Uwaga!
Jeżeli w terminie 30 dni od wykonania w/w usług nie wystawisz faktury lub wystawisz ją z opóźnieniem ➡ obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawienie. Czyli 30 dnia od dnia wykonania usług rozumianego jako dzień zatwierdzenia/podpisania protokołu zaawansowania prac.
***
Przeczytaj także:
⏹ umowa o podwykonawstwo robót budowlanych
⏹ umowa o podwykonawstwo w zamówieniach publicznych.
***
Usługi budowlane rozliczane etapami na gruncie podatku PIT
Zgodnie z ogólną regułą dotyczącą momentu powstania przychodu z działalności gospodarczej, z wyjątkami niemającymi zastosowania w tym przypadku, moment ten wyznacza dzień wykonania usługi albo częściowego jej wykonania.
Nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności (art. 14 ust. 1c ustawy PIT).
W odniesieniu do ustalenia momentu wykonania usługi budowlanej (w całości lub w części), na potrzeby podatku dochodowego przyjmuje się, że określa się go na podstawie dokumentów potwierdzających ich przyjęcie i wykonanie.
Zgodnie z jedną z najświeższych interpretacji Dyrektora KIS:
skoro umowa o świadczenie usługi zawiera zapis dotyczący sposobu realizacji inwestycji, harmonogram prac i warunki odbioru poszczególnych etapów wykonanych robót oraz z umowy tej wynika, że rozliczenie inwestycji następować będzie w określonych etapach, których wykonanie będzie potwierdzone protokołem zdawczo-odbiorczym, to w dacie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
☝ Interpretacja Dyrektora KIS z dnia 2 kwietnia 2021 roku (nr 0112-KDIL2-2.4011.119.2021.2.MM).
W praktyce zatem organy podatkowe przyjmują, że również i na gruncie podatku PIT obowiązek podatkowy powstaje w dacie podpisania protokołu częściowego odbioru prac budowlanych.
Usługi budowlane rozliczane etapami na gruncie podatku CIT
Podobnie sytuacja wygląda w podatku dochodowym od osób prawnych.
Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o CIT, za datę powstania przychodu uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
🔹 wystawienia faktury albo
🔸 uregulowania należności.
Najczęściej umowa o roboty budowlane przewiduje, że rozliczenie robót częściowych między stronami będzie następować według postępu robót. Czyli proporcjonalnie do wykonanych w danym okresie robót przez wykonawcę.
Zatwierdzony przez obie strony protokół zaawansowania robót zwany „przerobem” jest wtedy podstawą wystawienia faktury.
Protokół odbioru robót budowlanych – moment powstania przychodu
W konsekwencji, w momencie wystawienia wyżej wskazanego protokołu powstaje zatem dla spółki przychód należny. Protokół podpisany przez zamawiającego (inwestora) potwierdza bowiem jednoznacznie i ostatecznie, że określony zakres robót został ukończony.
Do czasu podpisania takiego protokołu, wykonawca robót ma stale możliwość uzupełniania, modyfikacji swoich prac, nawet jeżeli faktycznie zostały one wykonane już wcześniej (np. w poprzednim miesiącu). Tym samym, dla określenia momentu powstania przychodu w omawianej sprawie istotny jest dzień podpisania protokołu przez zamawiającego (inwestora).
Podstawę prawną do powyższego ujęcia przychodu podatkowego stanowi zatem art. 12 ust. 3 w zw. z art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Dla przykładu ➡ Interpretacja indywidualna z 21 października 2016 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.886.2016.1.MR – Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie.
Zaliczka czy zadatek – co wybrać do udokumentowania transakcji?
Biorąc pod uwagę różnice pomiędzy zadatkiem i zaliczką, z prawnego punktu widzenia, dużo lepiej udokumentować transakcję przy pomocy zadatku. Gwarantuje on bowiem ewentualne zabezpieczenie finansowe i chociaż minimalne zrekompensowanie szkód niewykonania umowy, a zaliczka tego nie robi.
🔔Zaliczka to forma przedpłaty. Pełni funkcję kredytowania wykonawcy – ma charakter stricte finansowy. Zadatek to instytucja o charakterze gwarancyjno-finansowym – zabezpiecza wykonanie umowy.
Warto więc wiedzieć, w jaki sposób udokumentować zadatek. By można było później, w przypadku wystąpienia przykrej ewentualności, wykorzystać go jako rekompensatę niedoszłej do skutku umowy.
Przede wszystkim zwrot zadatku może wystąpić jedynie wtedy, gdy strona licząca na jego zwrot złoży drugiej stronie oświadczenie o odstąpieniu od umowy.
Ponadto, zasady dotyczące zadatku różnią się w zależności od tego, kto wyżej wspomniane oświadczenie składa.
Jeśli robi to strona, która go otrzymała, a umowa nie doszła do skutku z powodu strony, która go wpłacała, poszkodowany kontrahent ma prawo w całości zatrzymać zadatek 🙂
Jeśli jednak to strona, która uzyskała zadatek, spowodowała, że do finalizacji umowy nie doszło, wówczas stronie, która zadatek uiściła przysługuje zwrot tego zadatku w wysokości jego podwójnej wartości 💰💰
Zadatek jest więc lepszym zabezpieczeniem dla zamawiającego/inwestora. Ponieważ gwarantuje większe zadośćuczynienie w przypadku niedotrzymania umowy przez drugą stronę, niż w sytuacji odwrotnej.
***
Warto przeczytać:
***
Jak rozliczyć zaliczkę i zadatek w robotach budowlanych ?
Pytania i odpowiedzi
❓❓❓
Czy od zaliczki płacimy podatek VAT?
Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymasz całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania (najczęściej w miesiącu wpływu) w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Kiedy VAT od usługi budowlanej?
Obowiązek opodatkowania VAT usług budowlanych powstanie w dacie wystawienia faktury, jeżeli usługa ta świadczona jest na rzecz innego czynnego podatnika VAT, podatnika podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Czy na zaliczkę trzeba wystawić fakturę VAT?
Jeżeli przedsiębiorca świadczący usługi budowlane otrzyma zaliczkę na poczet przyszłych usługi, to ma on obowiązek wystawić fakturę zaliczkową z datą otrzymania zaliczki lub do 15 dnia następnego miesiąca. I oczywiście zapłacić VAT do urzędu skarbowego za okres, w którym otrzymano zaliczkę.
Jednocześnie faktura zaliczkowa nie może być wystawiona wcześniej niż 60 dnia przed otrzymaniem całości lub części zapłaty
Czy od faktury zaliczkowej płaci się podatek dochodowy?
Uiszczona zaliczka na poczet wykonania robót budowlanych nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT i art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT, za przychód nie uważa się pobrane należności na poczet przyszłych dostaw towarów lub usług.
Kiedy otrzymana zaliczka jest przychodem podatkowym?
Moment pobrania zadatku lub zaliczki przez wykonawcę nie stanowi u niego powstania przychodu.
Przychód powstanie w miesiącu sprzedaży towarów, produktów lub usług (tj. wystawienia faktury końcowej).
Katarzyna Sabynicz
radca prawny
Zdjęcia: Yan Krukau; Towfiqu barbhuiya; Satheesh Sankaran; Indosup; Mohamed Hassan; Pixabay; OpenClipart-Vectors
***
Zadatek a zaliczka
Historia, która przydarzyła się mojemu Klientowi w zeszłym roku, idealnie potwierdza, że zadatek a zaliczka to dwa różne pojęcia. Jakkolwiek dla większości osób wydają się tożsame i używają ich jak słowa bliskoznaczne, to różnice są bardzo duże a skutki dowolnego wpisywania tych słów w umowie, mogą się okazać dość dotkliwe.
To trochę tak jak z solą i cukrem. Na pierwszy rzut oka wyglądają tak samo. Ale jak zastosujesz je dowolnie i np. wsypiesz do kawy czy herbaty sól zamiast cukru, to przykry efekt odczujesz od razu [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }